Een zelfstandige zonder personeel heeft een eigen bedrijf en werkt niet in loondienst. Deze persoon werkt niet in vast dienstverband en heeft dan ook geen vast inkomen.
Deze mensen zonder baas zijn vooral bekend onder de afkorting zzp'er.Een zzp'er kan gezien worden als een ondernemer die diensten verleent aan verschillende opdrachtgevers. Men werkt als freelancer en heeft dus veel vrijheid. Zo bepaalt een zzp'er zelf welke opdrachten en klussen hij aanneemt. Dit houdt wel in dat de inkomsten laag en onregelmatig zijn als er niet voldoende opdrachten binnenkomen. Zelfstandigen zonder personeel komen in verschillende beroepsgroepen voor.
Zo zijn er journalisten, schilders en timmermannen, maar ook verpleegkundigen, psychologen en systeemanalisten die eigen baas zijn. Net zoals alle andere ondernemers moet een zzp'er zich inschrijven bij de Kamer van Koophandel en zich aanmelden bij de Belastingdienst. Omdat zij zich niet als zzp'er kunnen inschrijven bij de Kamer van Koophandel starten de meeste zelfstandigen een eenmanszaak of bv op. De meeste mensen werken helemaal alleen, maar zzp'ers kunnen ook met elkaar samenwerken. Zij delen dan niet alleen de kosten en risico's, maar ook de kennis en werkdruk.
