Softdrugs zijn verdovende middelen waarvan men van mening is dat de risico’s die ze met zich meebrengen toelaatbaar zijn. Voor veel softdrugs geldt dat ze juridisch gezien verboden zijn door de wet, maar dat men in de praktijk het in het bezit hebben en gebruiken van deze middelen gedoogd.
Wanneer in Nederland wordt verwezen naar softdrugs, heeft men het vrijwel altijd over marihuana en hasj. Andere softdrugs zijn bijvoorbeeld slaapverwekkende en kalmerende middelen, en een groot aantal hallucinogene paddenstoelen, in de volksmond ook wel paddo’s en truffels genoemd. Welke drugs precies officieel gelden als softdrugs, staat vermeld op lijst twee van de Opiumwet. Op lijst één staan alle harddrugs. In Nederland werd als een van de eerste landen in Europa een onderscheid gemaakt tussen soft- en harddrugs.
Over het algemeen is men van mening dat sommige drugs veel risico’s met zich meebrengen, terwijl andere relatief onschuldig zijn. Door een onderscheid te maken, kan men ook de strafmaat aanpassen voor verschillende soorten drugs.
Hoewel Nederland in voorgaande jaren bekend stond om haar liberale en progressieve beleid rondom softdrugs, is deze progressie in vergelijking met andere landen tegenwoordig gestagneerd. Nederland kent sinds de jaren ‘70 van de vorige eeuw een zogenaamd gedoogbeleid, waarbij softdrugs (met name wiet en hasj) kunnen worden gekocht bij een coffee- of smartshop voor eigen gebruik. Het verkopen van deze softdrugs blijft daarentegen illegaal. Ondanks dat er een progressieve gedachte zit achter dit beleid, stellen critici dat het kant noch wal raakt.
Tegenwoordig begint Nederland steeds verder achter te lopen op andere landen wat betreft softdrugs beleid. In sommige staten van de Verenigde Staten is de teelt en verkoop van wiet en hasj legaal en soms geheel gereguleerd. Ook in Zuid-Amerika experimenteren steeds meer landen met een liberale wetgeving rondom softdrugs.
