Een oligarchie is een staatsvorm of bestuursvorm waarbij de macht in de handen is van een zeer klein aantal mensen. De legitimering van deze macht kan op basis van verschillende kenmerken van deze groep berusten, bijvoorbeeld familie, vermogen of status.
Een oligarchie is een van de staatsvormen die al in het oude Griekenland werd beschreven door de filosoof Plato. Men vreesde toen al dat een oligarchie een ongewenste staatsvorm is, omdat het hoogstwaarschijnlijk resulteert in de invoering van wetten die uitsluitend ten gunste zijn voor de kleine groep die aan de macht is. Daarnaast kenmerkt een oligarchie zich doordat deze groep zich niet typeert als diegenen die de vaardigheden hebben om beslissingen te maken over het bestuur van een land, wat in een aristocratie wel het geval is.
Een voorbeeld van een hedendaagse oligarchie is Saoedi-Arabië. Hier ligt de macht bij een kleine groep mensen die hun macht legitimeren op basis van afkomst. De machthebbers zijn de prinsen die afkomstig zijn van het Huis van Saoed. Hoewel deze groep zich ook kenmerkt door hun gigantische vermogen, is het met name hun afkomst die de macht legitimeert, vandaar dat men stelt dat Saoedi-Arabië een moderne oligarchie is.
In het begin van de 20e eeuw schreef socioloog Robert Michels dat iedere organisatievorm, democratisch, autocratisch of anders, onvermijdelijk uiteindelijk een oligarchie zal worden. Dit noemde Michels de IJzeren wet van de oligarchie. Hierin stelde Michels dat de groep die aan de macht komt, bijvoorbeeld als gevolg van democratische verkiezingen, uiteindelijk voornamelijk zal proberen haar eigen belangen te behartigen. Dit tezamen met de toenemende passiviteit van de massa, zorgt ervoor dat de machthebbers hiervoor niet worden beoordeeld. Zodoende zal elke democratie uiteindelijk een oligarchie worden.
