Een lotusbloem is een waterplant. De bloemen van deze plant zijn roze en de Latijnse benaming is Nelumbo nucifera.
In een moerasachtige grond wortelt de lotusbloem het best. Omdat er op de plant, ondanks de groei op deze bodemsoort, nooit sporen van modder te zien zijn is de lotusbloem in de boeddhistische en hindoeïstische cultuur een symbool van zuiverheid. Die zuiverheid wordt ook het lotuseffect genoemd. Dit lotuseffect slaat op het zelfreinigende vermogen van de bladeren van de lotusbloem. De lotus kan meer dan vijf meter lang worden en groeit vooral in India, Indonesië en Japan.
Ook komt de plant in mindere mate in andere landen als de Verenigde Staten en Australië voor. Behalve de bladeren zijn alle delen van de lotusbloem eetbaar.
