Een langspeelplaat is een grammofoonplaat met een betrekkelijk gering aantal omwentelingen. Een ander woord voor langspeelplaat is elpee of afgekort lp.
De langspeelplaat is gemaakt van het materiaal vinyl. Een van de bedenkers ervan was de Hongaars-Amerikaanse ingenieur Peter Goldmark, die de langspeelplaat in 1948 introduceerde. De langspeelplaat heeft dicht opeen gelegen groeven en de draaisnelheid van de langspeelplaat is 33 1/3 omwentelingen per minuut en per kant is de speeltijd circa twintig minuten. De zogenaamde 45-toerenplaten noemt men ook wel langspeelplaten ofwel singles. De speeltijd hiervan is vijf tot zes minuten per kant.
In de jaren negentig moet de langspeelplaat zich gewonnen geven door de introductie van de compact disc. Toch is de langspeelplaat nooit helemaal verdwenen, veel liefhebbers zweren bij het authentieke geluid dat hij voortbrengt.
