Hoogbegaafdheid is het uitzonderlijk intelligent zijn op algemeen gebied. Een hoogbegaafde heeft erg veel en brede kennis en kan onder andere goed leren, denken en interpreteren.
Een hoogbegaafd persoon heeft ook een sterk probleemoplossend vermogen. Een hoogbegaafde heeft opvallende capaciteiten en/of vaardigheden. Om hoogbegaafdheid te meten wordt vaak het IQ gebruikt. Over het algemeen wordt iemand als hoogbegaafd beschouwd, als diegene een IQ boven de 130 heeft. Maar niet alleen intelligentie telt mee in de diagnose van hoogbegaafdheid.
Ook creativiteit en doorzettingsvermogen en motivatie zijn indicatoren voor hoogbegaafdheid. Kenmerken van een hoogbegaafd persoon zijn ook: grote nieuwsgierigheid en leergierigheid, veel energie, het vermogen om meerdere dingen tegelijk te doen, een enorm goed geheugen, veel verschillende interesses, al op jonge leeftijd over de zin van het leven nadenken, snelle taalontwikkeling en/of wiskundig inzicht op jonge leeftijd. Hoogbegaafdheid kan komen door erfelijkheid in combinatie met omgevingsfactoren en de levenssituatie.