De cirkelredenering is een drogreden die ook wel wordt aangeduid met het Latijnse woord ‘petitio principii’. Het is een foutieve reden waarbij men het standpunt inzet als argument.
Tijdens het beargumenteren van een standpunt kunnen er onbewust valse of onjuiste redeneringen worden gebruikt. Deze foutieve redeneringen worden ook wel drogredenen genoemd. De cirkelredenering is een voorbeeld van een veelgebruikt foutief argument. Cirkelredeneringen zijn doorgaans moeilijk te herkennen.
Illustratief voor een cirkelredenering of petitio principii is de zin “Economie is een bruikbaar studievak, want je hebt er veel aan.” Het standpunt in deze zin is “Economie is een bruikbaar studievak”, met “Je hebt veel aan economie” als argument.
Een ander voorbeeld: “Ik vind haar niet aardig, want ik mag haar niet.” In deze zin is “Ik vind haar niet aardig” het standpunt, “Ik mag haar niet” is het foutieve argument.
Het argument (of premisse) in een cirkelredenering is dus nietszeggend en komt op hetzelfde neer als het geformuleerde standpunt. In veel gevallen kan de bewijsgrond ook worden samengevat als “Daarom”. In feite is er zelfs helemaal geen sprake van een argument. Een cirkelredenering kan worden weerlegd door het stellen van de juiste en kritische vragen. Hierbij kan de persoon de ander confronteren met het feit dat het standpunt en argument overeenkomstig zijn.
Andere drogredenen zijn:
1. Beroep op traditie
2. De overhaaste generalisatie
3. Stok achter de deur
4. Het bespelen van het publiek
5. Op de man spelen
6. Verschuiving van de bewijslast
7. Vertekening van het standpunt
8. Het jij ook-argument
9. De oorzaak-gevolgrelatie
10. De valse vergelijking
