Ensie Encyclopedie

Redactie Ensie (2022)

Gepubliceerd op 12-07-2016

Byzantijnse rijk

betekenis & definitie

Het Byzantijnse rijk was een keizerrijk dat een groot deel van het gebied aan het oosten van de Middellandse zee besloeg. Het Byzantijnse rijk bestond vanaf ongeveer de 4e eeuw tot aan de middeleeuwen en kwam voort uit het eerder uit elkaar gevallen Romeinse rijk.

Het Byzantijnse rijk ontstond nadat het Romeinse rijk grotendeels uit elkaar was gevallen door de Grote Volksverhuizing, die ongeveer begon in de 4e eeuw. Het Romeinse rijk bestond toentertijd uit twee delen, het West-Romeinse rijk en het Oost-Romeinse rijk, met ieder een aparte regering (lees: keizer). De Grote Volksverhuizing speelde zich met name af in het West-Romeinse rijk, wat in de 5e en 6e eeuw steeds verder afbrokkelde. Het Oost-Romeinse rijk, met de hoofdstad Constantinopel (het huidige Istanbul), bleef echter bestaan en werd voortgezet als het Byzantijnse rijk. Het Byzantijnse rijk werd vermoedelijk gezien als een voortzetting van de Romeinse traditie, hoewel het voor lange tijd vrijwel geheel verwijderd was van het Italiaanse grondgebied.

Het Byzantijnse rijk kende door de eeuwen heen verschillende bloeiperiodes. Hierdoor fluctueerde de grootte van het rijk per eeuw. Het Byzantijnse rijk was waarschijnlijk op zijn grootst rond 560, toen het het huidige Italië, Griekenland, Macedonië, Turkije en grote gebieden van de Noord-Afrikaanse en Arabische kustgebieden besloeg. Tot aan de 13e eeuw kromp en groeide het rijk continu, met een stabiel gebied van Griekenland en Turkije rondom de stad Constantinopel. Vanaf ongeveer de 11 eeuw was het Byzantijnse rijk echter in verval, toen het zowel aanstuurde op conflicten met opbloeiende koninkrijken in Europa als machtige volkeren uit het oosten zoals de Seltsjoeken en de Mongolen.