Barmhartigheid is het laten zien van mededogen of compassie voor personen die in een moeilijke situatie zitten. Barmhartigheid komt voort uit goedheid van de persoon die zich als zodanig opstelt en wordt door meerdere religies beschreven als een belangrijke deugd.
Barmhartigheid is niet zomaar een gevoel dat men uitdraagt om zijn of haar medeleven te tonen met personen die het moeilijk hebben, maar wordt juist gekenmerkt door de daden als gevolg hiervan. Barmhartigheid staat hiermee gelijk aan actie ten behoeve van onfortuinlijke personen. Er is geen materiële beloning voor barmhartigheid, maar het wordt door verschillende religies, zoals het Christendom, Jodendom en de Islam, beschreven als een belangrijke eigenschap of deugde. Barmhartigheid wordt van oudsher met name uitgeoefend voor daklozen, bedelaars en zieken. Men kan bijvoorbeeld denken aan het geven van een kleinigheid, in geld of in eten en drinken, aan een dakloos persoon of het bezoeken van een ziek persoon.
Barmhartigheid is altijd een houding die voortvloeit uit een bepaalde relatie tot een ander. Hierom wordt gesteld dat men, alvorens men barmhartig kan zijn, oog moet hebben voor een ander en moet worden geraakt door de situatie waarin deze persoon zich verkeert. Men spreekt pas van barmhartigheid als men vervolgens handelingen treft die in teken staan om de situatie van de betreffende persoon te verbeteren.
Een bekende vertelling omtrent barmhartigheid is die van de Barmhartige Samaritaan, afkomstig uit het Nieuwe Testament. In deze parabel ontfermt een Samaritaan zich over een medemens die slachtoffer is geworden van een geweldsmisdrijf, waarmee wordt laten zien dat hetgeen dat telt, hetgeen is dat men doet en niet waar men vandaan komt.
