Afvalstoffen zijn alle stoffen die de eigenaar wegdoet, wilt wegdoen of moet wegdoen. Ook de stoffen die onbewust vrijkomen bij een productieproces en overblijfselen na een consumptie van een product vallen hieronder.
In Nederland bepalen de provincies vaak zelf wat onder afvalstoffen wordt verstaan. Bij de in- en export van producten is de minister van Ministerie van Infrastructuur en Milieu of het Agentschap NL (in opdracht van het ministerie) hiervoor verantwoordelijk.
Ook tweedehands spullen zijn dus in eerste instantie ook afvalstoffen maar door controle, schoonmaak of reparatie zijn ze weer geschikt voor hergebruik en worden ze daarom niet meer als afvalstof beschouwd.
Wanneer een afvalstof aan de zogenoemde ‘einde-afvalfase’ voldoet, is het geen afvalstof meer. Deze fase wordt gegeven wanneer een afvalstof een behandeling voor nuttige toepassing heeft gehad, zoals tweedehands goederen. Ook als de afvalstof voldoet aan de criteria, is het niet langer een afvalstof.
Deze vier criteria zijn: de stof of het voorwerp wordt gebruikt voor specifieke doeleinden, er is vraag naar de stof of het voorwerp, het product voldoet aan technische voorschriften voor de specifieke doelen en aan de wetgeving en normen die gelden voor producten. De laatste is dat het gebruik van de stof of het voorwerp geen schade aanricht aan het milieu of de menselijke gezondheid.
