prof. dr. Olaf Schuiling

Emeritus Professor Universiteit Utrecht

Gepubliceerd op 07-07-2016

Verwering

betekenis & definitie

Verwering is de omzetting van gesteentes, vooral door reactie met water en CO2. Sommige gesteentes worden vooral omgezet in kleimineralen, andere gaan vooral in oplossing. Zonder verwering zouden er geen bodems bestaan, dus het is een vrij essentieel proces voor de mensheid.

Het blijkt een nog veel belangrijker rol te vervullen. Het gewoonste mineraal op aarde is olivijn. Olivijn, en vergelijkbare silicaten verweren makkelijk, en dat heeft gezorgd dat er leefbare omstandigheden zijn gecreëerd op aarde. De CO2 uit de lucht wordt bij de verwering namelijk omgezet in bicarbonaten, en die worden door rivieren naar zee getransporteerd. Daar maken koralen, schelpdieren en plankton er kalk van. Kalkstenen en dolomieten zijn de grootste opbergschuren van CO2, er zit een miljoen maal meer CO2 in deze gesteenten dan in alle zeeën, de atmosfeer en de biosfeer bij elkaar. Daar hebben we ons leven aan te danken, want als dat proces niet bijna alle CO2 die door vulkanen wordt uitgestoten had afgevangen en veilig opgeborgen, dan zou de CO2 druk ongeveer 100 atmosfeer zijn, en de oppervlaktetemperatuur van de aarde zou in de buurt van 500 graden liggen door het broeikaseffect, kortom onmogelijk voor het leven.
Nu stoot de mensheid honderd maal meer uit dan vulkanen gemiddeld doen, dus het CO2 gehalte van de atmosfeer stijgt snel. De veiligste weg om dat tegen te gaan is om de verwering ook te versnellen, zodat er een nieuw balans komt tussen input en output. Dat kan door olivijn grootschalig te mijnen en te vermalen, en dat olivijnzand uit te strooien over land, of in ondiepe zeeën met een stevige branding. Als we daar olivijnbrokjes in deponeren, dan botsen die korrels in de branding, of ze schuren langs elkaar, waarbij er kleine schilfertjes afspringen, die zeer snel verweren (een paar dagen). Op die manier kunnen we de balans op een natuurlijke manier herstellen.