Gepubliceerd op 21-06-2017

Paal (paaltje)

betekenis & definitie

zie ook bloed aan de paal:

1. in vele slanguitdr. heeft paalde bet. ‘opgericht mannelijk lid’, bijv. een paal hebben‘een erectie hebben’; gepaald worden‘verneukt, belazerd worden’; zij heeft ook geen put van één paal ‘ze heeft meerdere mannen gehad’. Vgl. ook 7.

Ik had een paal staan, zo hard dat hij gewoon pijn deed... (Haring Arie: Recht voor z’n Raap, 1972)

Rinus sta met een paal in z’n broek... (J.A. Deelder: Drukke dagen, 1988)

2. aan de - lopen/staan,werkloos zijn; een uitkering krijgen. De herkomst van deze slang-uitdr. (van Rotterdamse origine?) is niet meteen duidelijk. Mogelijk heeft het te maken met het feit dat iemands bewegingsvrijheid wordt ingeperkt, wanneer hij of zij een uitkering heeft.

aan de paal lopen = werkloos zijn. (Jan Oudenaarden: De terugkeer van Opoe Herfst, 1986)

3. een - krijgen,scholierenslang voor ‘een 1 als cijfer krijgen’.
4. ik zit op een -tje,ik moet nodig naar het toilet. Cliché uit de huiselijke kring.
5. in de palen klimmen,soldatenslang voor ‘rechtstaan en de houding aannemen’. Syn. in de hoeven klimmen.
6. -tjesslaan/uitzetten,duidelijke afspraken maken (zoals bijv. neergelegd in een regeerakkoord); de contouren van een plan uittekenen. Vgl. piketpalen uitzetten/slaan.Deze uitdr. worden bijna uitsluitend in politieke kringen gebruikt. De metafoor die hier gebruikt wordt, is die van piketpaaltjes of houten paaltjes die men gebruikt om een punt of grens vast te leggen. piket paaltjes slaan: Een gebied of een opvatting markeren door aan te geven wat de randvoorwaarden zijn of hoe de contouren van een plan eruitzien. (Marco Bunge: Politiek Woordenboek, 1985) Naar de voorafgaande ervaringen was het een gouden vondst om bij het aantreden van het kabinet Lubbers I alvast de nodige ‘paaltjes te slaan’ in de vorm van strakke afspraken, neergelegd in het regeerakkoord. (Elsevier, 24/09/88)

Dit kabinet gaat paaltjes verzetten. (Vrij Nederland, 04/11/89)

7. palen laaien,slang voor ‘copuleren’ (gezien vanuit het standpunt van de man). Broek uit en palen laaien is onder soldaten een vulgaire aansporing.

Madam Alie had haar op mijn verzoek verscheidene keren interviews toegestaan met haar en de meisjes, fotootjes laten maken tijdens palen laaien. (Jan Cremer: Ik Jan Cremer. Tweede Boek, 1967)

Wordt er nog een beetje geketst? Geketst? Ja, kunnen we nog rekenen op een paar bladzijden joekelen. Een partijtje potlooien, tokkelen, huttemannen, palenlaaien. Een paar lekkere wippen? (Robert Long: Wat wil je nou?, 1988)

8. staan als eenin het theater zijn tekst vergeten, de draad kwijt zijn. Slang van toneelacteurs.
9. van de - gerukt zijn,tot het tuig of rapalje behoren; van het gemene volk zijn.
10. voor - staan; aan de - geweest zijn,voor schut staan. Syn. voor luistaan.Informele uitdr. Voor paal zettenis ‘voor schut zetten’.

De procureurs-generaal die geen zin hebben geregeld voor paal te staan, eisen van het justitieel apparaat een complete inventarisatie van alle ongebruikelijke acties. (Elsevier, 06/05/95)