zie ook kouwe:
1 is het - boven?, spottend gevraagd aan iemand met een meer dan middelmatige lichaamslengte. Clichégezegde.
Zijn lengte had voor- en nadelen, maar schimpscheuten als ‘Is het koud daarboven?’, ‘slungel’, of ‘bonestaak’ betekenen niets in vergelijking met de voordelen van de leiderspositie die hem overal automatisch toeviel. (Peter Andriesse: Koude Sambal, 1984)
Vele jaren was een meter tachtig voor een jongeman een goede, fatsoenlijke lengte. Je werd erom
benijd door de korter uitgevallen exemplaren. De enkeling die door het noodlot was uitverkoren om langer te zijn geneerde zich constant. ‘Is het koud boven?’, werd er meesmuilend geroepen. (Remco Campert: Eetlezen, 1987)
Let op, jullie gladsprekers en rappers, kijk uit, jullie miljonairs, grote monden en ander gespuis, hier ben ik, een eenvoudige kerel uit Eindhoven, een uit zijn eigen lijf gegroeide mastodont die vroeger alleen maar vragen moest beantwoorden in de hulpeloze categorie van ‘Is het koud boven?’ (Nieuwe Revu, 29/03/95)
2. - en heet geven, er duchtig van langs geven; wordt ook in obscene zin gebruikt: ‘copuleren’. In laatstgenoemde bet. al in de 16de eeuw opgetekend.
3. - gaan, studentenslang voor ‘een boterhammetje eten’.
4. - maken, doden, vermoorden. Oorspr. Bargoens (al vermeld in Woordenschat en door Koster Henke); tegenw. informeel.
5. -e benen hebben, van weinig bet., niets waard zijn. Informele uitdr. Van Dale (1992) citeert hier Jan Mens.
6. -e voeten krijgen, iets niet durven doen; terugkrabbelen; nattigheid voelen. Een anglicisme in vermomming, want uit Engels togetcold feet. Ook Duitse volkstaal: kalte Fufie kriegen. Koude voeten zijn eigen aan een nerveuze natuur.
Het is bijna unfair als oude rot in het vak een nieuw kamerlid zo hard af te vallen. Maar Van Oven kreeg gewoon koude voeten van zijn eigen stemgedrag en komt dan op zijn eigen mening terug. (Vrij Nederland, 04/02/95)
7. krijg de -epis, platte verwensing: val dood!
8. voor een - gaatje liggen, op sterven liggen. Informele uitdr.
