de verpersoonlijking van de hedendaagse doorsnee-werknemer; een arbeider met een gemiddeld inkomen. Deze uitdr. is vrij recent (begin jaren tachtig?) en wordt vooral gebruikt in politieke kringen, tijdens discussies over het ‘inkomensplaatje’. In het Duitse slang heeft men het over Otto Normal- verbraucher,Engeland kent zijn JoeBlow.
De uitdr. ‘Jan Modaal’ kan metonymisch gebruikt worden met de bet. ‘doorsnee-inkomen’ (zie citaat H. Heeresma).
... maar de tijd van het overwerk brak weer aan en bovendien verdiende hij, na aftrek, nog een behoorlijke jan modaal. (Heere Heeresma: Eén robuuste buste, 1989)
Het moet niet onmogelijk worden geacht dat de toch al volkomen uit de hand gelopen kosten van het staatsapparaat door de Golf-oorlog over de rand van de afgrond worden gedrukt, tenzij Jan Modaal en de zijnen flink wat meer directe en indirecte belastingen gaan betalen. (Vrij Nederland, 26/01/91)
De mensen die hier wonen zijn Jan Modaal, ook financieel. (Elsevier, 16/03/91)
Hier was een puissante rijkaard die deed wat elke Jan Modaal met een baseball-pet had gedaan als hij er de middelen voor had gehad. (HP/De Tijd, 29/05/92)
Als er een beroemdheid op de TV is, zeg ik nog weleens tegen m’n vrouw: ‘Moniek, kom ’s kijken, die heeft bij mij op school gezeten.’ Dan voel ik me weer als Jan Modaal door de bocht gaan, net als op school. (HP/De Tijd, 10/06/94)
Het is de enige kunstenaar die wordt gesmaakt door zowel Jan Modaal als Cyberpunks. (Computer Magazine, mei 1995)
