platte spreektaal voor ‘beetnemen, bedriegen, bedotten’. De kluit belazerenis ‘de zaak voor de gek houden; alles en iedereen er tussen nemen’. Zich belazerd voelenbet. ‘zich bedrogen of verdrietig voelen’. Belazerdheeft verder ook nog de bet. ‘niet goed wijs; gek’: ‘Ben je nou helemaal een haartje belazerd, zei haar vader’ (Maarten ’t Hart: De steile helling,1988). De letterlijke bet. is eigenlijk ‘besmet met de lazarusziekte, de melaatsheid’. Hierin zou dan de naam Lazarus uit Lucas 16:20 schuilen. Deze Lazarus was een bedelaar, bedekt met zweren. Hij werd later de patroon van de melaatsen en de zieken. Deze eigennaam zou dan later als soortnaam zijn overgedragen op de zieke, de melaatse zelf. Iemand het lazarus toewensenis een platte uitdr. voor ‘iemand een afschuwelijke ziekte toewensen’. Eveneens ontleend aan de naam Lazarus: zich het lazarus wer- ken/lachen enz.‘heel hard werken, lachen enz.’
(lazarussoms versterkt tot apelazarus). Lazarus is ook ‘stomdronken’. Van iets dat slecht functioneert of georganiseerd is, zegt men dat het een belazerde boelis .Ja, ik ben daar belazerdis een dooddoener om te zeggen dat men iets niet doet.
Volgens Huizinga is de verwantschap met de bijbelse Lazarus in al deze uitdr. echter onterecht. Hij vermoedt dat we eerder te maken hebben met een verbastering van belezen‘bezweren door tovenaars’ (ontleend aan Psalm 58:6, in Statenvert.: ‘Opdat zij niet hore naar de stem der belezers, desgenen, die ervaren is met bezweringen om te gaan’). Het zou daardoor eigenlijk belezerenzou moeten zijn. Syn. van belazerenzijn o.a. vernachelen/vernaggelen/vernichelen/verniggelen; verneuken; verneuriën.
De grote vraag is hoelang de kluit zich laat belazeren als je gewoon maar niets doet. (J.J. Voskuil: Bij nader inzien, 1963,4de druk 1991)
Ik zie er niet tegen op hem te belazeren, als ik de kans krijg. (Theo Kars: Gevaarlijk leven, 1983)
... ik dacht: dat kan nooit wat wezen, die mevrouw belazert de kluit. (Lévi Weemoedt: Bedroefd maar dankbaar, 1991)
Toen de ganse wereld voor het scherm zat om te zien hoe prins Charles aan het ‘huwelijk van de eeuw’ begon, toen honderdduizenden met vlaggetjes langs de route stonden en de kijkers thuis samen met de fotografen bijna in zwijm vielen door de ‘onverwachte kus’ op het balkon - belazerde hij al de kluit. (Vrij Nederland, 21/01/95)
