(ook: Coriolis-versnelling) E‚n van de krachten die samen de richting en snelheid van de wind bepalen. Het is het verschijnsel dat de luchtmassa die langs het aardoppervlak beweegt, een richtingsverandering ondergaat ten gevolge van de draaiing van de aarde om haar eigen as.
Het geografisch coördinatenstelsel (graadnet) kantelt, door de bolvorm van de aarde, als het ware onder de horizontale luchtbewegingen door, waardoor op het noordelijk halfrond een afwijking naar rechts wordt verkregen en op het zuidelijk halfrond een afwijking die juist naar links is gericht. De (schijn)kracht die de afwijking veroorzaakt, wordt de Coriolis-kracht genoemd. De afwijking is het grootst wanneer de lucht zo min mogelijk weerstand ondervindt, zoals in de bovenlucht, waar de wrijving met het aardoppervlak ontbreekt. De grootte van de Coriolis-kracht is bovendien afhankelijk van de breedtegraad en de windsnelheid. Aan de evenaar bestaat bijvoorbeeld geen afwijking, aan de beide polen is de schijnkracht het grootst.
Zie ook: aardrotatie
Zie ook: gradiëntkracht
Zie ook: wrijvingskracht
Zie ook: Coriolis, Gaspard Gustave de
