Fictieve dienstjaren zijn jaren die kunnen worden meegenomen ten gunste van de pensioenopbouw een oude naar een nieuwe werkgever. Fictieve dienstjaren zijn bedoeld om te compenseren voor het verlies aan pensioenopbouw als gevolg van een overstap van de ene naar de andere werkgever.
Veel Nederlanders bouwen pensioen op via de werkgever. Dit pensioen wordt in veel gevallen het collectief pensioen genoemd en komt bovenop het regulier AOW. Hoeveel men afdraagt en hoeveel men uiteindelijk krijgt uitgekeerd, is hierbij onder andere afhankelijk van het aantal jaren dat men in dienst is bij een bepaalde werkgever.
Over het algemeen geldt, hoe langer men in dienst is, des te gunstiger is de verhouding tussen het bedrag dat wordt ingehouden op het salaris voor het pensioen en de daadwerkelijke uitkering. Indien men bij een nieuwe werkgever wilt gaan werken, vervallen deze dienstjaren. Men zou in dat geval het voordeel dat men in de loop der jaren heeft opgebouwd in een keer verliezen. Hiervoor wordt dan ook gecompenseerd door een aantal jaren van de oude werkgever te laten tellen als jaren voor de nieuwe werkgever. Dit worden fictieve dienstjaren genoemd. Door deze fictieve dienstjaren of fictieve deelnemersjaren loopt men minder risico op nadelige effecten van de overstap op het pensioen.
Fictieve dienstjaren zijn dus jaren die men bij de ene werkgever heeft gewerkt, maar worden gezien als jaren die men bij een andere werkgever heeft gewerkt. Het aantal fictieve dienstjaren die men kan meenemen van de ene naar de andere werkgever is afhankelijk van een aantal factoren, waaronder de hoogte van het opgebouwde pensioen bij de oude werkgever en de Factor A, oftewel de jaarlijkse aangroei, van de nieuwe regeling.
