Onafhankelijke staat ten noorden van Australië, grenzend aan Indonesië, op het eiland Nieuw-Guinea, 462 840 km2, 3,01 mln. inw. Hoofdstad: Port Moresby.
Tot Papoea-Nieuw-Guinea behoren tevens de Bismarck Archipel, de Louisiaden, en het noordelijk deel van de Solomon Eilanden.ECONOMIE
Ca. 81 % van de beroepsbevolking houdt zich bezig met de landbouw; deze is voornamelijk zelfvoorzienend. Men tracht echter ook moderne kokosnoten-, cacao-, koffie- en rubberplantages aan te leggen en te onderhouden. Hoe belangrijk de hele agrarische sector voor de bevolking ook moge zijn, voor de economie van het land is de enorme kopermijn bij Pangoena op het eiland Bougainville van groot belang.
De voornaamste exportprodukten zijn koperconcentraat (42 % van de totale exportwaarde), koffie (11 %), cacao (5 %) en hout (5 %). De export van hout neemt aan betekenis toe. Voornamelijk buitenlandse ondernemingen exploiteren op verschillende plaatsen het oerwoud. Zo zijn er Japanse bosbouwactiviteiten bij Madang en Filippijnse in het Sepikbekken. De gevolgen van deze bosexploitatie zijn landschapverwoestend omdat geen nieuwe aanplanting plaatsvindt. De stedelijke bevolking groeit zeer snel aan (gemiddeld met 14 % per jaar), maar werkgelegenheid is er nauwelijks. Hierdoor neemt het aantal krottenwijken rondom de steden in een snel tempo toe.
De dalende prijzen van de belangrijkste uitvoerprodukten hebben de inkomsten sterk verminderd. Papoea-Nieuw-Guinea is daarbij nog in hoge mate afhankelijk van financiële en sociale steun van Australië. In 1982— 83 bedroeg dit bedrag 264 mln. Australische dollar. Daarnaast ontvangt het nog steun voor de opleiding van technici en voor de aankoop van technische apparaten en machines.
POLITIEK
Na een motie van wantrouwen tegen zijn coalitieregering trad premier Michael Somare in mrt. 1980 af. Hij werd opgevolgd door de zakenman en leider van de kleine People’s Progress Party, Julius Chan. Deze bevorderde een politiek van breed overleg met alle bevolkingsgroepen. Hij stond aan het hoofd van een coalitieregering die steunde op 69 van het 109 leden tellende parlement. Hij wenste goede betrekkingen te onderhouden met Australië en Indonesië. De betrekkingen met het laatste land kwamen onder druk te staan door de voortdurende grensschendingen door Papoea-guerrillastrijders vanuit Irian Jaya.
Van 5-26.6.1982 vonden parlementsverkiezingen plaats. Somare, wiens partij, de Pangu Pati, van 30 tot 47 zetels was opgeklommen, werd op 2 aug. opnieuw premier. Hij streeft naar toenadering met Indonesië. Eind 1984 sloot Somare een verdrag met Indonesië waarin o.a. stond dat Papoea Nieuw-Guinea operaties van guerrilla’s vanaf haar grondgebied niet langer zou dulden. Sedert 1.3.1983 is Kingsford Dibela gouverneur-generaal.
