Ned. kerkgenootschap ontstaan uit de afscheiding (1834) en de doleantie (1886).
De Gereformeerde Kerken in Nederland ontwikkelen zich steeds meer naar een plurale gemeenschap in denken, geloven en ethisch handelen. Daarachter steekt de spanning tussen een traditioneel en een modern bewustzijn, tussen een objectief en een subjectief waarheidsbegrip, tussen een gesloten en een open kerkmodel. Deze verschillen, die in 1979 reeds zichtbaar, werden bij de behandeling van het rapport God met ons over het Schriftgezag, traden in 1982 opnieuw aan de dag bij de behandeling van een concept voor een pastorale handreiking betreffende de omgang van mensen met elkaar. De handreiking In de liefde trouw gaat o.a. in op de veranderde beleving van de seksualiteit als vorm van zelfexpressie en communicatie van gevoelens. Bovendien wordt ingegaan op de homofiele relatie als legitieme vorm van menselijke omgang. De handreiking plaatst elke duurzame relatie van mensen in het licht van de bijbelse verbondsgedachte.
Ook het vraagstuk van vrede en veiligheid vroeg veel aandacht. Daaraan wijdde de generale synode in mrt. 1984 een uitvoerige discussie, die uitmondde in de uitspraak dat ‘alle vertrouwen op en dreigen met wapenen die massale vernietiging van de bevolking bewerken, in strijd (is) met een leven in de navolging van Christus, die niet tot het einde heeft vernietigd, maar tot het einde heeft liefgehad'. Deze uitspraak riep in eigen kring veel weerstand op, getuige de vele reacties in de pers (ingezonden brieven) en bij het synodale bureau.
De samenwerking met de Ned. Hervormde Kerk in het kader van Samen op Weg vindt gestadig voortgang, zowel op het plaatselijke vlak als bij de organisatie van diverse werksoorten op bovenplaatselijk niveau (b.v. zending, evangelisatie, eredienst, vormingswerk en diakonaat). [dr.C.P.van Andel]
LITT. J.M.Vlijm, Samen erfgenamen - kiezen èn delen (1981); In liefde trouw zijn, pastorale handreiking ... betreffende relaties binnen en buiten huwelijk en gezin (1983); A.C.Grandia en H.van der Laan, De gereformeerde kerken en het oorlogsvraagstuk (1983); A.de Groot e.a., De afscheiding van 1834 en haar geschiedenis (1984).
