Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek (1985)

Gepubliceerd op 09-03-2021

Falkland eilanden

betekenis & definitie

(Sp.: Islas Malvinas), Britse kroonkolonie, eilandengroep in de zuidelijke Atlantische Oceaan ten noordoosten van Kaap Hoorn, 11951 km2, 1800 inw. Hoofdstad: Port Stanley (East Falkland).

In 1982 liep het geschil tussen Groot-Brittannië en Argentinië over het statuut van de eilandengroep uit op een regelrechte oorlog. Op 19.3.1982 ging een aantal Argentijnse schroothandelaren, zonder Britse toestemming, op South Georgia aan land om een oud walvisstation te ontmantelen. De spanning tussen beide staten nam toe en Pérez de Cuellar, de secretaris-generaal van de VN, deed op 1 april een oproep tot onderhandelen. Op 2 april ontscheepte een Argentijns contingent, 5000 man sterk, op de Falkland Eilanden en werd de eilandengroep bezet. De reactie liet niet op zich wachten; reeds op 5 april zetten Britse schepen koers naar de Zuidatlantische Oceaan. Deze vloot was opgebouwd rond twee vliegdekschepen, de Invincible en de Hermes, en omvatte 36 oorlogsschepen.

De Engelsen besloten vanaf 12 april een zone van 200 zeemijl rond de Falkland Eilanden als oorlogszone te beschouwen. De vloot zou de blokkade van dat gebied verzekeren. Na 21 dagen waren de schepen ter plaatse en op 25 april werd South Georgia, 800 zeemijl ten zuidoosten van de Falklands, heroverd. Onderhandelingen kwamen niet op gang, en op 1 mei gingen de Britten tot militaire acties over. Het vliegveld van Port Stanley werd aangevallen door Vulcanbommenwerpers; deze kwamen van Ascension, op 6325 km, en werden onderweg vanuit omgebouwde bommenwerpers bijgetankt. Deze actie werd gevolgd door een aanval met Sea-Harriers van de Hermes en een beschieting door zes fregatten.

Op 2 mei werd de Argentijnse kruiser General Belgrano buiten de 200 mijlszone getorpedeerd. Op 4 mei werd het Britse fregat Sheffield op zijn beurt getroffen door een Exocetraket, die afgevuurd werd vanaf een Super-Etendard. Het schip zonk enkele dagen later. Ondertussen gingen de bemiddelingspogingen voort, maar steeds zonder succes. De eerste Britse ontschepingen vonden plaats in de nacht van 20 op 21 mei en op 24 mei waren er reeds twee brigades aan land. Die rukten op naar Port Stanley en op 14 juni capituleerden de Argentijnen.

De Britten verloren ca. 200 man, vijf schepen, elf helikopters en acht vliegtuigen. De Argentijnen telden ca. 800 doden en raakten vijf schepen en 68 vliegtuigen kwijt. De Argentijnse president Galtieri moest de nederlaag met zijn ontslag bekopen.

LITT.. M.Hastings en S.Jentius, The battle for the Falklands (1983).