Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek (1985)

Gepubliceerd op 09-03-2021

Catalonië

betekenis & definitie

Gebied in het noordoosten van Spanje. Na Baskenland kreeg ook Catalonië in 1977 voorlopig een vorm van autonomie terug.

De laatste periode van zelfbestuur dateerde van 1936, ten tijde van het Volksfront, en eindigde in 1938 na de overwinning van Franco in de Burgeroorlog. Het gedeeltelijk herstel van het zelfbestuur ging gepaard met de heroprichting van de Generalitat, de meer dan 700 jaar geleden voor het eerst opgerichte Catalaanse regering, die in 1938 door Franco was afgeschaft. President van de nieuwe Catalaanse regering werd Josep Tarradellas, die in 1954 in Mexico door de Generalitat in ballingschap tot voorzitter was gekozen. Het voorlopige autonomiestatuut is echter veel beperkter dan het ‘statuut van 1932’, dat behalve de uitvoerende ook de wetgevende macht en de rechtspraak onder de bevoegdheid van de regionale autoriteiten bracht. Andere punten van kritiek op het nieuwe statuut betreffen het feit dat de president van de Generalitat wordt benoemd door de regering in Madrid, dat op de Generalitat geen werkelijke parlementaire controle mogelijk is en dat ze zelfs weer kan worden ontbonden ‘indien de veiligheid van de staat dit vereist’.Aan de regionale Catalaanse parlementsverkiezingen van mrt. 1980 nam slechts 59 % van de kiesgerechtigden deel. De sterkste fractie (43 van de 135 zetels) werd die van de gematigde nationalisten (CDC). De voorzitter van deze partij, Jordi Pujol, volgde Tarradellas op als president van de Generalitat. De socialisten kregen in het nieuwe parlement 33 zetels, de communisten 25, de UDC 18 en de linkse groepering Esquerra Catalana 16.