Winterswijk - gem. in het O. van Gelderland; 13.315 H.A. groot. De bodem bestaat grootendeels uit diluvialen zandgrond, hier en daar treden mesozoïsche en tertiaire aardlagen door het diluviale dek aan den dag. Zoo vinden we den Bontzandsteen in het z.g. Vossenveld bij de Willinkbeek in de nabijheid der grenspalen 780-782. Het gesteente is in verweerden toestand een groengevlekt, donkerrood leem, dat in de diepte overgaat in het frissche gesteente.
De schelpkalk wordt gevonden bij de boerderijen Het Willink en de Gente in en bij de evengenoemde beek. Iets verder stroomaf bij de boerderij Rensker komt de Lias voor als een blauw- en roodachtig leem. Van Krijt wordt misschien Neocoomklei gevonden bij Gelink in Kotten, de Gault als glaukonietzand bij de hoeve Bekering en de Cenomaankalk bij de Kottensche school. Van het Tertiair worden aangetroffen Oligoceen en Mioceen; eerstgenoemd als leem (Septariënklei, Midden-Oligoceen), dat in groeven wordt ontgonnen en verder op verschillende plekken in greppels te voorschijn treedt. Donkergroen Mioceen (zand en klei) wordt gevonden bij de Stemerdinksbrug in Brinkheurne. Dat zoovele geologische formaties hier aan of bij de oppervlakte komen, is een gevolg van verschuivingen langs een groot aantal breuken. W. ligt op een schollenveld, de kom zelf op een hooge schol van Trias.
Op deze hooge schol werden door de Rijksopsporing van delfstoffen boringen verricht naar steenkool en zout. In de eerste boringen bij Plantengaarde en Ratum werd het Carboon aangeboord op resp. ruim 1000 en bijna 1150 M., later bij Corle reeds op ruim 700 M. In de Perm en bovensten Bontzandsteen, welke bij de diepboringen werden doorboord, komen zouten voor (zie verder NEDERLAND, Geologie). De gem. telt 16.000 inw., heeft een H. B. S. met 5 j. c. Naar 5 zijden gaan van W. spoorlijnen uit, zoodat het verkeer en daarmee de nijverheid in de laatste jaren zeer is toegenomen, vooral de textiel-nijverheid (damast, tricot, sarongs). Ook zijn er steenbakkerijen, welke het bovengenoemde septariënleem gebruiken. De omgeving is boschrijk. Tot de gemeente W. behooren o.a. de buurtschappen Miste, Woold, Corle, Ratum, Kotten en Medeho.
