Vacuolen - zijn holten met vloeistof gevuld, die men in elke plantencel kan aantreffen. In jongen toestand is hun aantal groot, langzamerhand vloeien zij ineen, zoodat in de volwassen cel slechts een enkele v. met celvocht te vinden is, tengevolge waarvan het protoplasma „wandstandig” geworden is. De protoplasmatische wand van de v. wordt ook tonoplast genoemd.
Het celvocht is een waterige oplossing van suiker en zouten, laatstgenoemde meer in het bijzonder van de metalen K en Mg en van de zuren barnsteenzuur, appelzuur, wijnsteenzuur en citroenzuur, ook wel oxaalzuur. Ook anorganische stoffen, verder kleurstoffen, looistoffen, glucosiden, enz. kunnen in het celvocht in opgelosten toestand voorkomen, in gekristalliseerden toestand kristallen van Ca(COO)2 of van eiwit (zie ALEURON). De aanwezigheid van v. is aanleiding tot het ontstaan van den turgor.
