Machinevermogen - Het arbeidsvermogen van een machine, uitgedrukt in paardekrachten; voor stoomturbines en verbrandingsmotoren gewoonlijk ia aspaardekrachten of A.P.K., voor zuigcrmachines in indicateurpaardekrachten of I.P.K.
Deze I.P.K. = waarin D — diameter van den stoomcilinder en bij compound-, trip- en quadrupleexpansiemachines de diameter van den lagedrukcilinder, pm = gemiddelde stoomdruk in K.G. per c.M.2 op den zuiger per omwenteling berekend uit het indicateurdiagram, S = slag van den zuiger in M. en n = aantal omwentelingen van de machine per minuut. Door wrijving van verschillende machine deelen wordt een gedeelte van het in den cilinder uitgeoefend vermogen verbruikt, zoodat het vermogen, dat door de as van de machine moet worden overgebracht, kl i.ier is en uitgedrukt wordt in A.P.K. Voor stoommachines zijn de A.P.K. gewoonlijk gelijk aan i 0.75 tot 0.9 I.P.K. De verhouding APK / IPK wordt nuttig effect van de machine genoemd.
Het M., dat voor een gegeven schip noodig is om dit met een zekere snelheid voort te bewegen, kan berekend worden uit den scheepsweerstand of door gebruik van empirische formules, waarvan de z. g. admiraliteitsformule waarschijnlijk de meest bekende is.
Deze formule luidt I.P.K.
D = waterverplaatsing in tonnen van 1000 K.G., V = snelheid van het schip in knoopen van 1852 M. per uur, C een coëfficiënt, die varieert van ± 100 tot 300 en bepaald moet worden in verband met de scheepslengte, de scheepssnelheid en de volheidscoëfficiënt van het schip.
