Luynes (charles v. albert, hertog de) - naam van een Fransch staatsman. Geb. 1578 uit een onaanzienlijk geslacht, kwam hij door bemiddeling van den toenmaligen leider der regeering Concini aan ’t hof van Lodewijk XIII, in wiens gunst hij wist te komen. Na den val van Concini bewerkt te hebben, kreeg hij de leiding van ’t bestuur in handen (1617). Verheven tot hertog van L. gebruikte hij zijn macht om zich en zijn familie te verrijken, terwijl hij zich weinig gelegen liet liggen aan de belangen van ’t land.
Tengevolge van dit optreden vormde er zich een partij van ontevredenen onder leiding van de koningin-moeder en Richelieu, ’t Gelukte hun echter niet zich staande te houden tegen de troepen van den koning, waarop er een verzoening tot stand kwam. Als de regeering daarop doorzet een teruggave van de kerk. goederen in Bearn komen de Protestanten in verzet, In 1621 begint dan de strijd tusschen de regeering en de Protestanten met ’t beleg van Montauban. L. moest echter ’t beleg opbreken. Hierop gelukt het hem Monkeerst in te nemen. (Dec. 1621); kort daarop is hij aan een ziekte gestorven.
