Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2018

Contrat social

betekenis & definitie

Contrat social - vooral door Jean Jacques Rousseau is in zijn in 1762 te Amsterdam gedrukte werk „Du Contrat Social ou Principes du droit politique” de theorie verkondigd, dat de menschen oorspronkel. in een natuurstaat volkomen vrij en onafhankelijk van elkander leefden. Om aan de nadeelen van dien natuurtoestand te ontkomen, werd door hen onderling een overeenkomst aangegaan, waarbij de gemeenschap werd in het leven geroepen en het staatsgezag ingesteld. Deze theorie leidde tot de leer der Volkssouvereiniteit, die zoo in Frankrijk als ook elders grooten invloed op de geschiedenis heeft gehad.

Deze souvereiniteit, als onvervreemdbaar bezit van het volk, bracht mede het recht van het volk om te allen tijde zijn regeeringsvorm te veranderen, het recht op revolutie dus. Het spreekt vanzelf, dat deze theorie vooral ten tijde der Fransche revolutie werd verkondigd. Thans telt deze leer, die het staatsgezag afleidt van de souvereiniteit van het individu, weinig aanhangers meer.