Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 15-06-2020

Zanden grindkwestie

betekenis & definitie

moeilijkheden tussen Nederland en Duitsland (1918) over transporten van zand en grind, die Duitsland door de Ned. prov. Limburg naar bezet België wilde voeren.

Deze transporten vonden in de Eerste Wereldoorlog plaats en de Ned. regering meende, dat deze materialen voor het onderhoud van wegen gebruikt werden. Reeds in 1916 en 1917 protesteerde Engeland tegen deze transporten; de Nederlandse regering gaf hieraan echter niet toe. Dat de Zanden grindkwestie begin 1918 weer acuut werd vond zijn oorzaak in het in beslag nemen van Ned. koopvaarders door de Geallieerden; Duitsland eiste nu grotere faciliteiten voor zijn transporten. Generaal E. ➝ Ludendorff wenste Duitse militaire transporten over Roermond en opstelling van Duitse batterijen op Ned. gebied. De Duitse regering weigerde echter aan zijn wensen toe te geven, waardoor Nederland buiten de oorlog bleef. Troelstra en De Savornin Lohman, die door de Duitse gezant F.

Rosen (die uitbreiding van de oorlog tot Nederland vreesde) benaderd waren, wisten op 26.4.1918 de Volksvertegenwoordiging in een geheime zitting tot toegeven aan de Duitse eisen te bewegen. Nederland had ook aan de Geallieerden concessies gedaan. De Zanden grindkwestie is de ernstigste situatie voor Nederland van de gehele Eerste Wereldoorlog geweest.