Cornélius, Amerikaans zakenman en filantroop, *27.5.1794 te Port Richmond, ♱4.1.1877 te New York. Hij startte in 1810 een veerbootdienst tussen Staten Island en Manhattan en stichtte, ontwikkelde en leidde tal van stoomvaartlijnen, o.a. van New York naar Californië (1850) via de Nicaragua-landengte en tussen New York en Le Havre (1855).
In 1859 verkocht hij zijn scheepvaartbelangen en richtte zich op de exploitatie van spoorwegen. In 1867 beheerste Vanderbilt de New York Railroad Comp., die hij tot de grootste spoorwegmaatschappij van de VS maakte. Mede door gelukkige beursspeculaties werd Vanderbilt een van de rijkste mannen van de VS (zijn vermogen werd bij zijn dood geschat op $ 100 mln.). Hij stichtte in 1873 de Vanderbilt University te Nashville (Tennessee). Ook zijn opvolgers, zijn zoon William Henry (*1821, ♱1885) en diens zoons Cornelius (*1843, ♱1899) en George Washington (*1862, ♱1914) waren bekend om hun filantropische activiteiten.LITT. W.Andrews, The Vanderbilt legend (1941).