o., totalitair systeem of regime.
Anders dan een dictatuur, die genoegen neemt met de oppervlakkige onderworpenheid van haar onderdanen, duldt de totalitaire samenleving geen apolitieke sferen. Totalitaire sociale controle heeft echter dikwijls het paradoxale gevolg dat het individualisme erdoor wordt versterkt, in die zin dat de burger van een totalitaire staat het idee heeft dat hij ook b.v. in een sport- of kunstvereniging niet zichzelf kan zijn, zodat hij zich terugtrekt. In het nationaal-socialistische Duitsland (1933—45) werd dit verschijnsel, waar het personen, vooral schrijvers, betrof die het land niet verlieten, als innere Emigration aangeduid.
LITT. C.Polin, L’esprit totalitaire (1977).
