Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 16-06-2020

stiltegordel

betekenis & definitie

m. (-s),

1. (meteorologie) gebied in de omgeving van de evenaar waar de wind in het algemeen zwak en veranderlijk is door de geringe luchtdrukverschillen (→doldrums);
2. (natuurkunde) gebied rond een geluidsbron waarbinnen het van deze bron afkomstige geluid niet waarneembaar is (e).

(e) In de stiltegordel rondom een radiozender worden de uitgezonden radiogolven niet ontvangen. Radiostralen met golflengten kleiner dan 30 m worden bij loodrechte inval in het algemeen niet door de ionosfeer weerkaatst. Alleen bij zeer scheve inval van de stralen is dit wel mogelijk. Daarom zullen pas op grote afstand van de zender de door de →ionosfeer teruggekaatste golven het aardoppervlak bereiken.

Explosies zijn in een cirkelvormig gebied om de geluidsbron heen in de regel op een afstand van niet meer dan enige tientallen kilometers te horen. Daaromheen bevindt zich de stiltegordel, verder weg komt er evenwel een gordel van abnormale hoorbaarheid die zich over een afstand van 100—300 km afstand van de geluidsbron kan uitstrekken. Dit zal zeer waarschijnlijk het gevolg zijn van het feit dat de geluidsgolven worden gereflecteerd tegen de warmere lagen van de dampkring in de stratosfeer.