[Ital. salone, grote kamer], m./o. (-s),
1. (fraaie) ontvangkamer;
2. zo’n vertrek als geregelde plaats van samenkomst van een gezelschap uit de uitgaande wereld; ook die samenkomst zelf; aanduiding voor geregelde bijeenkomsten van litteraire en/of culturele aard bij iemand thuis; de salon van madame De Staël;
3. vertrek ingericht voor het ontvangen van cliëntèle: salon voor heren, voor dames, bij een kapper; zaal voor tentoonstelling van beeldende kunst: ook regelmatig terugkerende tentoonstelling van b.v. nieuwe automodellen; in samenstelling met kwalitatieve persoonsnamen ter aanduiding dat de persoon met de genoemde hoedanigheid koketteert, maar er in de praktijk niets voor betekent, b.v. saloncommunist.
LETTERKUNDE
Sinds de 17e eeuw wordt de benaming salon gebruikt voor de bijeenkomsten van elitegezelschappen, waarbij briljante en bekoorlijke vrouwen veelal de toon aangaven. Men cultiveerde er een steedse gespreksstijl, discussieerde er over tal van maatschappelijke, litteraire en andere onderwerpen (sinds de 18e eeuw ook politieke) en voerde vaak scherpzinnige intellectuele steekspelen. Bekende salons in de 17e eeuw waren die van de markiezin De Rambouillet, mademoiselle De Scudéry, madame Scarron, madame De Sablé en Ninon de Lenclos; in de 18e eeuw die van madame De Lambert, madame Du Deffand en mademoiselle Germaine Necker, de latere madame De Staël, madame Récamier en madame De Beaumont.
LITT. L.Rièse, Les salons littéraires parisiens du second empire à nos jours (1962).
BEELDENDE KUNST.
Sinds 1737 duidde men met Salon de Mai de jaarlijkse tentoonstelling van Franse schilders aan, die in het Louvre en vanaf 1848 in het Grand Palais des Champs-Élysées werd gehouden. De Salon was het bolwerk van de academische kunst, waar een jury besliste wie toegelaten of geweigerd werd. In 1863 werd de Salon des Refusés gehouden uit protest tegen het grote aantal geweigerde werken. Hier werd o.a. Le déjeuner sur l’herbe (1863) van E.Manet tentoongesteld, naast werken van o.a. P.Cézanne en C.Pissarro.
In 1884 stichtten de niet toegelaten impressionisten de Salon des Indépendants. De architect F.Jourdin richtte in 1903 te Parijs de Salon d’Automne op, die ook beeldhouwwerken en decoratieve kunst tentoonstelde.
