het verzamelen van sociologisch materiaal vanuit een positie in een groep. De onderzoeker volgt dezelfde dagindeling, doet hetzelfde werk, draagt eventueel dezelfde kleding als de groep waarop hij zich richt.
Hij noteert zijn bevindingen in de vorm van dagboeknotities, later eventueel volgens een meer formeel categorieënsysteem. Een belangrijk deel van deze notities bestaat uit de emoties en belevingen van de onderzoeker zelf. Deze methode van observatie is speciaal aangewezen bij het onderzoek naar gesloten systemen, d.w.z. groepen die geneigd zijn zich af te sluiten voor onderzoekers, omdat zij deze als outsiders en pottekijkers beleven. Met behulp van participerende observatie heeft men onderzoek gedaan bij o.a. politiecorpsen, in gezinnen, op afdelingen van ziekenhuizen, in psychiatrische inrichtingen, aan universiteiten, in straatgroepen.
