Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 19-06-2020

ondergrond

betekenis & definitie

m. (-en),

1. grond onder de oppervlaktelaag: de van het hoogveen;
2. grondslag (e): de van een weg; (fig.) de van iemands karakter.

(E) WEGENBOUW. De ondergrond is de verzamelnaam voor de grondlagen onder de verharding. De ondergrond bestaat uit de natuurlijke ondergrond en het zandbed onder de verharding of, in het geval dat de weg in ophoging ligt, uit de natuurlijke ondergrond en de aardebaan. De beste ondergrond komt in Nederland en België voor in die gebieden waar het natuurlijke zand aan de oppervlakte komt, terwijl veen- en slappe kleilagen een slechte ondergrond vormen. In dat geval wordt om een stabiel weglichaam te verkrijgen grondverbetering toegepast of wordt gedurende een bepaalde periode een extra voorbelasting van de ondergrond aangebracht waarmee verwachte zakkingen worden verkregen voordat de eigenlijke wegconstructie wordt aangebracht. Bij een grondverbetering worden slappe lagen gedeeltelijk of geheel tot op het vaste zand verwijderd en wordt het hierdoor ontstane cunette met zand aangevuld.

Voorbelasting van de ondergrond gaat bij grondsoorten die slecht water doorlaten soms gepaard met het aanbrengen van een verticale drainage waardoor het in de grond aanwezige water beter kan ontwijken en het zakkingsproces sneller verloopt. Bij verticale drainage worden in een bepaald patroon gaten geboord met een diameter van enkele decimeters tot op enkele meters van het vaste zand en met grof zand gevuld. Via deze zgn. zandpalen wordt het water versneld naar de oppervlakte afgevoerd onder invloed van een drukverhoging in het grondwater door de voorbelasting. Het onderzoek van de ondergrond en het voorspellen van het gedrag daarvan onder belasting behoort tot het gebied van de →grondmechanica.