in de Ned. Republiek een samenwerkingsvorm van de walvisvaarders, opgericht op 27.1.1614 bij octrooi van de Staten-Generaal.
De Noordse Compagnie kreeg het monopolie voor de walvisvangst op kusten en landen van Nova Zembla tot Straat Davis, daaronder begrepen Spitsbergen, Bereneiland en Groenland. De Noordse Compagnie stichtte op Spitsbergen (Svalbard) de nederzetting-traankokerij Smeerenburg, daar het zeer bezwaarlijk was de geharpoeneerde walvissen naar een van de Zuiderzeehavens te slepen. De Noordse Compagnie bezat zeven kamers (kantoren) en een dagelijks bestuur, de Heren Tien. De kamers waren zelfstandig, hadden eigen kapitaal en uitrusting en werkten voor eigen rekening; zij pleegden alleen overleg over de verkoopprijzen (prijzenkartel). De Noordse Compagnie werd in 1642 opgeheven, daar de walvissen zich door onoordeelkundige vangst naar het noorden terugtrokken en wegens concurrentie van de Deense IJslandse Compagnie. Verscheidene Hollandse en Friese steden hadden reeds eigenmachtig walvisvaarders uitgerust, waardoor het monopolie was doorbroken. Vanaf 1645 lieten de Staten-Generaal de Ned. walvisvaart aan de vrije concurrentie over.
