Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

matras

betekenis & definitie

[Oudfr.], v./m. (-sen),

1. onderbed, draaglichaam in bed, te onderscheiden in onderen bovenmatras; bij verkorting ook ondermatras, resp. bovenmatras, beddezak: springveren matras, ondermatras van gevlochten staaldraad, een harde matras; een op de grond leggen als kermisbed;
2. onderlaag;
3. (vezelspinnerij) lap. De combinatie van onderen bovenmatras dient het lichaam tijdens het slapen zo te ondersteunen dat de spieren zich volkomen kunnen ontspannen. Een beslissende rol daarbij speelt de ondermatras.

Voor de ondermatras of matrasdrager bestaan diverse uitvoeringen: houten planken m.n. in kleuteren kinderbedden; geperforeerd hardboard, niet veerkrachtig en op doktersadvies te gebruiken; latjesbodem: uit latjes die onderling door banden zijn verbonden; gevlochten staaldraadmatras, soms dubbel gevlochten ten behoeve van zware personen, soms kan de spanning worden bijgesteld; in de boxspringbak is het houten of metalen frame voorzien van veren en bekleed met tijk; met water gevulde zak van zware, taaie, praktisch niet scheurbare kunststof, geplaatst in bakvormig frame. Dit waterbed wordt ook toegepast bij behandeling van patiënten met brandwonden. Een nadeel is het grote gewicht. Van sommige beduitvoeringen is de ondermatras in delen in hoogte verstelbaar. Bovenmatrassen bestonden vroeger uit een tijk of beddezak (overtreksel van een bed) gevuld met stro of kaf (overtreksel te zamen met vulling werd ook beddezak genoemd). Ook de vullingen van kapok, wolvlokken, zee-of alpengras, paardeharen of veren raken min of meer in onbruik.

De meest verkochte matrassen bevatten: polyetherschuim, dat een goede, stramme, veerkrachtige en warme ondergrond kan vormen; schuimrubber, dat soepeler, veerkrachtiger en duurder is dan polyether; vele verticaal staande metalen veren, die onderling verbonden zijn en afgedekt kunnen zijn met een laag kokos, kapok, paardehaar of wol, zodat soms wordt gesproken van een zomeren een winterkant (men spreekt van interieur-of binnenveringmatras). Deze matrassen kunnen voorzien zijn van een draad voor verwarming, waarbij de warmte in drie standen instelbaar is met behulp van een transformator.