o. (-en), (ook: massadefect), het verschil tussen de massa van een atoomkern en de som van de massa’s van de deeltjes waaruit die kern is opgebouwd.
(e) De kern van een heliumatoom (een →alfadeeltje) is opgebouwd uit vier deeltjes (nucleonen), twee protonen en twee neutronen. De massa van een alfadeeltje is iets kleiner dan de som van de massa’s van de vier nucleonen. De ontbrekende massa noemt men het massatekort. Het massatekort is des te groter, naarmate het gevormde deeltje een grotere stabiliteit heeft. Volgens de relativiteitstheorie betekent een energietoename E een massatoename E/c2 (c = lichtsnelheid). Een grote stabiliteit van een atoomkern wil zeggen dat de nucleonen aan elkaar gebonden zijn, d.w.z. er is veel energie nodig om de kern in nucleonen te splitsen.
Omgekeerd komt bij de vorming van het alfadeeltje energie vrij door een vermindering van de massa. Het optreden van een massatekort is een experimentele bevestiging van de relativiteitstheorie, kwalitatief en kwantitatief. In vele gevallen heeft men namelijk het massatekort en de bindingsenergie bij een atoomkern onafhankelijk van elkaar kunnen meten. Steeds bleek de formule m = E/c2 uit te komen. Men kan door bepaling van het massatekort ook de verbindingsenergie in alle niet direct meetbare gevallen vinden. .
