(Sint-Maarten), ca.316 Sabaria (Pannonië), ♱8.11.397 Candes (bij Tours). Martinus werd christen en werd door zijn vader gedwongen soldaat te worden in het Romeinse leger.
Op een winterdag deelde hij voor de stadspoort van Amiens, aldus de legende, zijn mantel met een bedelaar. De nacht daarop zag hij in een droom Christus, bekleed met die mantel. Martinus verliet daarop het leger en werd leerling van Hilarius van Poitiers. Ca.360 vestigde hij zich als kluizenaar te Ligugé, waar doordat vele volgelingen zich bij hem aansloten — het eerste klooster in Frankrijk ontstond. In 372 werd hij door het volk tot bisschop van Tours gekozen. Rond de cel die hij nabij Tours als bisschop bewoonde, bouwden 80 monniken de hunne en zo ontstond het klooster Marmoutiers, vanwaaruit Martinus het christendom onder de Galliërs verbreidde.Zijn verering was de gehele middeleeuwen door zeer verbreid, m.n. in Noordwest-Europa. Op zijn feestdag (11 nov.) ging een aantal Germaanse gebruiken over, o.a. de Martinus gans en de Martinusdronk, waarbij de nieuwe wijn geproefd wordt, en het zingend met lichtjes langs de huizen gaan door kinderen op de avond voor zijn feest (m.n. in WestFriesland, Groningen, Drenthe en Limburg, in België in de streken rond Aalst en Mechelen). De cappa (mantel) van Martinus diende de Frankische koningen als legervaan, zonder welke zij niet te velde trokken. Martinus is de schutspatroon van Frankrijk, van Mainz en Würzburg; in België en Nederland van vele kerken, vroeger ook van steden (Aalst, Kortrijk, Groningen, Utrecht, Arnhem). LITT. J.Leclercq, Saint-Martin et son temps (1961); C.W.Mönnich, Martinus van Tours (1962).
