Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

lichtsterkte

betekenis & definitie

v.,

1. intensiteit van het licht van een lichtbron, hetzij absoluut (het equivalent in mechanische energie per tijdseenheid) of (gewoonlijk) in vergelijking met een als eenheid aangenomen lichtbron: de van een gloeilamp;
2. (optica) de grootste praktisch bruikbare relatieve diafragmaopening van een objectief .

Op verrekijkers vindt men aanduidingen als 6 x 30, waarbij 6 x de vergroting is en 30 de diameter (in mm) van het objectief. Bij loepen is de lichtsterkte van het gevormde beeld onafhankelijk van de vergroting, mits de diameter niet kleiner is dan die van de oogpupil. Bij microscopen wordt de lichtsterkte wat de optiek betreft bepaald door de gebezigde vergroting en de numerieke apertuur van het objectief.

De lichtsterkte van een lichtbron in een bepaalde richting is de hoeveelheid licht die per seconde en per eenheid van ruimtehoek (steradiaal) door de bron wordt uitgezonden in de beschouwde richting. Eenheid: candela (cd) = lm.sr-1. De verlichtingssterkte is de -lichtstroom die een verlicht oppervlak per eenheid van oppervlakte ontvangt. Eenheid: lux (= lumen/m2).

Optica. De helderheid is bij objectieven van lenzenstelsels een getalwaarde die een maat is voor de helderheid van door dat objectief gevormde beelden. Deze helderheid wordt wat het objectief betreft vnl. bepaald door de effectieve lensmiddellijn (instelbaar door middel van een diafragma) en de afbeeldingsmaatstaf (voor ver verwijderde voorwerpen af nemend met de brandspuntsaf stand). In getalwaarde is de lichtsterkte gelijk aan de middellijn van het gekozen diafragma gedeeld door de brandpuntsafstand. Een objectief met een maximale lichtsterkte van 1,2 geldt als zeer lichtsterk, en vertegenwoordigt zo ongeveer de bruikbaarheidsgrens in verband met de zeer geringe scherptediepte. In gevallen waar dit laatste niet zozeer van belang is, maar waar het op uiterste lichtsterkte aankomt (luchtverkenning), gaat men nog verder (spiegelkijker).