Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

insektenetende planten

betekenis & definitie

carnivore planten, een groep zeer verschillende plantesoorten, die weliswaar niet in de gewone zin kleine diertjes, meestal insekten, kunnen opeten, maar deze diertjes wel zolang kunnen vasthouden (door kleefstof of door een of andere vorm van insluiting) dat zij sterven, waarna de ontledingsprodukten door de plant opgenomen worden. Dit proces kan noodzakelijk zijn om de plant te doen gedijen, soms echter is het nuttig effect niet afdoende aangetoond, soms ook is het vangen en eten van diertjes voor de insektenetende planten niet vereist.

Verhalen over het vangen en eten van levende dieren groter dan een vlieg zijn onjuist.De meest voor de hand liggende inrichting om neerstrijkende bezoekers het vertrekken te beletten zijn kleverige bladeren (→Pinguicula). Als het insekt aan het bladoppervlak gekleefd is, rollen de bladranden in. Een verheviging van deze functie gaat gepaard met het optreden van borstelachtige organen, die aan de top druppels afscheiden, van overeenkomstige aard als de kleefstof op het Pinguiculablad, nl. met weefselontbindende en eiwitoplossende bestanddelen, die een prooidier verteren (→Drosera). Bij →Dionaea vouwt het blad zich zeer snel in de lengte samen na aanraking van ten minste twee lange borstelharen op het hogere gedeelte van het bladoppervlak (of na tweemaal aanraken van dezelfde borstel). Bij een andere groep van voornamelijk waterplanten (→Utricularia) is het blad een zakje of blaasje (Kaasjeskruid), waarvan de uitmonding door een klepje kan worden gesloten en geopend en waarin diertjes, binnen het blaasje gevangen, sterven en verteerd worden. Een spectaculaire verwezenlijking van een zakvormig blad met een overeenkomstige functie geven tropische landplanten te zien, de bekerplanten (→Nepenthes), waartoe vele epifyten behoren (→Sarracenia). Een waterachtige vloeistof in de bladbekers leidt tot de dood en de vertering van daarin vallende diertjes.

< >