o. (-en), ben. van eenvoudige merktekens, vroeger in verscheidene streken als eigendomsof onderscheidingsteken op huizen en zaken aangebracht, ook als handtekening dienend en erfelijk in de familie van de bezitter.
(e) Huismerken zijn van Oudgermaanse oorsprong; zij doen denken aan runen. De huismerken waren oorspronkelijk tekens die op vrije geboorte duidden, zij zijn ook de oudste vorm van bezittekens en werden het eerst en het meest aangetroffen bij de boer, die ze als vaste tekens aanbracht op zijn huis, vee en gereedschap. Het huismerk was tevens de handtekening van de ongeletterden. Zij werden erfelijk en kregen symbolische betekenis, waardoor zij veel ouder dan wapens zijn. Men treft in Nederland de huismerken aan op huizen, grafzerken en sommige gebruiksvoorwerpen in de Achterhoek. Men gebruikt ze nog voor het merken van vee, zakken en manden.
LITT. K.Ruppel, Die Hausmarke (1939); H.Reydon, De huismerken (1942); H.Kits Nieuwenkamp, Het raadsel der huismerken (1955).
