Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

hechtenis

betekenis & definitie

v., het benemen van de vrijheid, verzekerde bewaring, niet als straf, maar als maatregel: iemand in — nemen; preventieve —, voorlopige hechtenis, gevangenhouding van verdachten of beklaagden niet als straf, maar om ontvluchting, herhaling enz. te voorkomen; alleen geoorloofd bij zwaardere delicten.

(e) In Nederland wordt hechtenis toegepast bij overtredingen en enkele misdrijven, nl. die waarbij niet opzet, maar onachtzaamheid valt te verwijten. In tegenstelling tot de gevangenisstraf wordt hechtenis beschouwd als custodia honesta (eervolle vrijheidsbeneming) . De duur van de hechtenis bedraagt minimaal een dag en maximaal een jaar, in gevallen van straf verhogende omstandigheid een jaar en vier maanden. De hechtenis wordt uitgezeten in het Huis van Bewaring, dat oorspronkelijk in de eerste plaats hiervoor bestemd is geweest. Mede door de korte duur van deze sanctie en vanwege de gebrekkige omstandigheden die aan het Huis van Bewaring eigen zijn, ontbreekt aan de hechtenis iedere positieve inhoud en worden de nadelen ervan steeds zwaarder.

Behalve als principale sanctie, kan de hechtenis ook door de rechter worden opgelegd als dwangmiddel bij niet-betaling van een in de eerste plaats opgelegde geldboete: de vervangende hechtenis. De rechter moet in het vonnis de duur van de vervangende hechtenis bepalen: maximaal zes maanden, in geval van strafverzwarende omstandigheden acht maanden. De regeling rond de vervangende hechtenis getuigt van grote souplesse en is erop gericht om tot op het laatste moment zoveel mogelijk de daadwerkelijke tenuitvoerlegging van de vervangende hechtenis te voorkomen (art. 23 WStr ). → voorlopige hechtenis.

In België is hechtenis een criminele straf, een speciale vrijheidsstraf voor politieke misdaden. Er zijn vier graden: levenslange hechtenis, buitengewone van 15-20 jaar, gewone van 10—15 jaar en gewone van 5—10 jaar. Daarnaast bestaat nog het begrip beperkte hechtenis, waarbij veroordeelden tot max. 6 maanden overdag normaal hun beroepsof studieactiviteiten mogen voortzetten. Het gevangenisregime van de tot hechtenis veroordeelden is gunstiger dan dit van veroordeelden tot dwangarbeid of opsluiting: b.v. geen verplichting tot arbeiden. Art. 17 WStr, dat de opsluiting voorzag in srijks vestingen, wordt niet meer toegepast. Verder kent men ook de term voorlopige of preventieve hechtenis.