kaart, met topografie als ondergrond, waarop aangegeven is, welke formaties met de tektonische deformaties in het afgebeelde gebied aan het oppervlak komen. De kaarten vinden hun oorsprong in het zoeken naar, aan of nabij het oppervlak gelegen delfstoffen.
De geologische kartering, de oudste exploratiemethode, is wetenschappelijk nuttig, en is daarnaast onontbeerlijk voor opsporing en evaluatie van oppervlakkige delfstoffen, voor kennis en winning van grondwater, voor ontwerp en uitvoering van civiel-technische werken, voor landbouw en bodemvorming en de algemene waterhuishouding. Met het geologisch profiel geeft de kaart een ruimtelijk beeld van de geologische bouw en de geologische geschiedenis.De oudste geologische kaart van Nederland is van Omalius d’Halloy (1828), waarop het Krijt en de jongere formaties, die niet apart onderscheiden werden, aangegeven zijn. Daarna volgde de kaart van W.C.H.Staring op schaal 1:200000 (1860; herdr. 1889). Ca. 1930 heeft de Geologische Stichting onder leiding van P.Tesch een nieuwe geologische kaart 1:50000 uitgebracht. Ca.1950 werd een aanvang gemaakt met een nieuwe kartering 1:50000; door de zich snel ontwikkelende onderzoekmethoden (pollenonderzoek en zanden grindanalyse) was herziening van de eerdere kaart niet voldoende. Er werd een nieuw type van legenda (profieltype) ontwikkeld waarbij een profiel kon worden afgelezen.
In België maakte A.H.➝Dumont 1836-49 een geologische kaart 1:160000, later (1890-1919) kwam er een op schaal 1:40000. Er is een kaart 1:25000 in voorbereiding.
Het overgrote deel van Nederland en delen van België zijn overdekt met sedimenten uit het Kwartair. Van dergelijke gebieden maakt men kaarten (zgn. afgedekte kaarten) waarop de jongste formaties zijn weggelaten. Voor de opsporing van delfstoffen worden geologische kaarten vervaardigd van formaties op grote diepte. Voorts zijn er contour kaarten, die de diepteligging van een formatie of laag afbeelden; isopachenkaarten, die de diktes laten zien. De faciëskaarten tonen de veranderingen in de lithologie van een formatie.
