m. (-senen), lid van een joodse religieuze sekte in Palestina in de 2e en le eeuw v.C.
De gebruiken en levenswijze van de essenen zijn in de 1e eeuw uitvoerig beschreven door Flavius Josephus. De essenen verwierpen het particuliere eigendom en de slavernij en verzetten zich tegen de dierenoffers in de tempel. Zij leefden in gemeenschappen in strikte kuisheid en volgens strenge regels. Zij namen actief deel aan de opstand van de joden tegen de Romeinen (70 n.C.), maar nadien vindt men geen melding meer over hen. Waarschijnlijk zijn de judese rollen van een essenengemeenschap afkomstig; zij werpen een nieuw licht op hun geloof en geestelijk leven en op hun verhouding tot de oudste christengemeenschappen.
Litt. C.D. Ginsburg, The essenes (1956); W.F. Albright, Qumran and the essenes (in: The scrolls and christianity, 1969).
