[Eng. Lat., opklimming], v., term voor de verheviging van een conflict doordat het meer partijen gaat omvatten (kwantitatief), of doordat het heviger van aard wordt (kwalitatief) m.n. in verband met oorlog.
De eerste fase van escalatie in verband met oorlog is de overgang van niet-gewelddadig conflict naar gewelddadig conflict. Daarop kunnen verschillende fasen van hevigheid volgen: van gebruik van conventionele wapens, via gebruik van tactische atoomwapens, tot een totale inzet van strategische atoomwapens. Bekend geworden is de escalatieladder van de Amerikaanse militaire theoreticus Herman Kahn, die 44 treden onderscheidde: van het verbreken van culturele betrekkingen tot de totale oorlog, waarbij elk beschikbaar wapen wordt gebruikt. Door degenen die de oorlog, in aansluiting bij Von Clausewitz, zien als ‘voortzetting van politiek met andere middelen’, zijn theorieën ontwikkeld waarin de escalatie in de oorlog bewust wordt gehanteerd om het politieke doel te bereiken. Escalatie is echter meestal een niet-gewild proces, waarbij een crisis uit de hand loopt of een oorlog heviger vormen aanneemt, die door niemand gewild werden.
LiTT. H.Kahn, On escalation (1965); T.C.Schelling, Arms and influence (1966).
