Ned. gemeente in de prov. Drenthe, km2, 3530 inw.; 65% n.h., 16% geref., 19% g. kerkg.
De landbouw (veel kleine gemengde bedrijven) is het hoofdmiddel van bestaan; één zuivelfabriek. De gemeente, bekend als een steeds meer in trek komend recreatie-oord (grote oppervlakte ‘boerbossen’, 900 ha staatsbos, 700 ha natuurreservaat, zandverstuivingen, krentenbossen, jeneverbesformaties, meertjes, vennen), biedt plaats aan de op een na grootste radiotelescoop van Europa. De spiegels van de radiotelescoop, door de Duitsers na de Tweede Wereldoorlog achtergelaten, hebben een diameter van 7,5 m en zijn nog in gebruik. In 1955 kon te Dwingeloo een 25 m radiotelescoop in gebruik genomen worden, m.n. voor waarnemingen op een golflengte van 21 cm. De gemeente omvat behalve het brinkdorp Dwingeloo (grafheuvels die wijzen op een prehistorische bewoning, 15e-eeuwse kerk met uivormige toren) een aantal buurten en gehuchten zoals Eemster, Leggeloo, Lhee, Lheebroek en Oldengaarde.
