[Gr., gift], v. (-sen, doses),
1. hetgeen men geeft of toedient, m.n. van een geneesmiddel; vandaar oneig.: een grote do sis hoogmoed, tamelijk veel;
2. maat voor de fysiologische inwerking van chemische strijdmiddelen op het lichaam;
3. maat voor de door (het gebruik van) chemische strijdmiddelen veroorzaakte besmetting van een terreingedeelte.
De aard en de geabsorbeerde hoeveelheid van een chemisch strijdmiddel bepalen de fysiologische werking ervan. De absorptie van gasvormige chemische strijdmiddelen vindt niet alleen via de luchtwegen, maar ook via de ogen, de huid en (in het geval van consumptie van besmette voedingsmiddelen) het maagdarmkanaal plaats. Chemische strijdmiddelen die in aërosolvorm worden verspreid, dringen doorgaans via de ogen en (of) de huid het lichaam binnen. De dosis die het lichaam in enigerlei vorm opneemt, wordt uitgedrukt als hoeveelheid chemisch strijdmiddel per kilogram lichaamsmassa (nl. in mg/kg). De mate van absorptie van aërosolen is afhankelijk van de grootte der deeltjes, waaruit dergelijke verbindingen bestaan. Het fysiologisch effect van chemische strijdmiddelen wordt mede bepaald door de toestand van de huid (bij een droge huid verloopt de absorptie langzamer dan bij een vochtige, terwijl huidbeschadigingen dit proces kunnen versnellen), de ademsnelheid en -diepte (bij absorptie via de luchtwegen, in welk geval de vermoeidheidsfactor een belangrijke rol speelt) en de algemene en momentele weerstand van het individu.
De dosis van een chemisch strijdmiddel (in gas-, damp-, aërosol- of een andere vorm) waarmee een bepaald terreingedeelte is besmet, wordt betrokken op lucht en uitgedrukt in mg⋅min/m3. De concentratie van het chemische strijdmiddel en de tijdsduur van blootstelling van het onbeschermde individu zijn hier namelijk van veel belang.
