Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Delegatie

betekenis & definitie

[ Lat. delegare, verwijzen naar, toevertrouwen, opdragen], v. (-s),

1. overdracht; opdracht om in een bepaalde zaak voor een ander op te treden; opdracht van bevoegdheid aan een lager geplaatste persoon of instantie (e);
2. overdracht van een schuld op een ander (e); document waarbij dit plaats heeft; (publiekrecht) van gezag of bevoegdheid, overdracht of opdracht aan een ander persoon of college (e);
3. afvaardiging; commissie van afgevaardigden.

canoniek recht. Hier is delegatie de overdracht van bepaalde bevoegdheden aan iemand die deze krachtens zijn ambt niet bezit (b.v. van b-jurisdictie of wijdingsmacht).

RECHT.

Privaatrecht. Volgens art. 1453 Ned. BW is delegatie een overeenkomst tussen een crediteur en een debiteur, waardoor de laatste een andere debiteur in zijn plaats stelt. De oorspronkelijke debiteur is pas van zijn verbintenis ontslagen als de crediteur dit uitdrukkelijk verklaart, aangezien de waarde van de verbintenis afhankelijk is van de persoon van de debiteur. cessie.

In België wordt met delegatie bedoeld een driepartijenovereenkomst, waarbij een persoon (de delegant), die een prestatie mag verwachten van een ander (de gedelegeerde), aan deze opdracht geeft zich persoonlijk te verbinden ten opzichte van een derde (de delegataris), die van de eerste een prestatie verwacht; de gedelegeerde verbindt zich persoonlijk en rechtstreeks jegens de delegataris. Naar gelang van de toestemming van de delegataris, verbindt de gedelegeerde zich naast de delegant, in welk geval er eigenlijke delegatie is, ofwel ter vervanging van de delegant, in welk geval er delegatie is met schuldvernieuwing door vervanging van schuldenaar, of schuldvernieuwende delegatie. De rechtsverhouding tussen delegant en gedelegeerde wordt provisieof dekkingsverhouding genoemd, de rechtsverhouding tussen delegant en delegataris valutaverhouding. De delegatie vindt, als kredietverrichting, haar meest belangrijke en volledige verwezenlijking in de zeer moderne kredietverrichting van het onherroepelijk krediet: de uitvoerder, die de solvabiliteit van zijn buitenlandse koper niet kent, wenst zekerheid. Daartoe wordt bedongen dat een bank zich onherroepelijk en persoonlijk zal verbinden ten opzichte van de uitvoerder-verkoper tot betaling van de koopprijs; deze verbintenis van de bank is een abstracte verbintenis onafhankelijk van dekkingsverhouding en valutaverhouding, met het gevolg dat de excepties, aan deze beide verhoudingen vroeger verbonden, niet tegenstelbaar zijn in de nieuwe verhouding tussen bank (gedelegeerde) en uitvoerderverkoper (delegataris); deze laatste heeft voortaan twee schuldenaars, die jegens hem persoonlijk verbonden zijn.

Publiekrecht. Delegatie is hier vooral delegatie van wetgevende bevoegdheid, b.v. bij de wet aan een AMvB. Vroeger heerste de opvatting dat dit alleen geoorloofd zou zijn indien de GW dat uitdrukkelijk toestond. Deze opvatting is geheel verlaten. Voor twijfel is alleen reden in die gevallen waarin de GW regeling van bepaalde onderwerpen aan de wet heeft voorgehouden. Geleidelijk aan heeft het verschijnsel van delegatie van wetgevende bevoegdheid steeds grotere betekenis gekregen.

Het is niet ongebruikelijk meer, dat de wet slechts enkele kernvoorschriften bevat, daarbij de uitwerking van het geheel overdragend aan b.v. de Kroon ter regeling bij AMvB. In een aantal gevallen wordt onder voorwaarden ook subdelegatie aanvaard. Daarnaast bestaat de mogelijkheid van delegatie van beschikkingsbevoegdheid. Deze wordt alleen dan geoorloofd geacht, indien in een wettelijke regeling een voorziening daartoe is getroffen. Daarbij wordt uitgegaan van de gedachte, dat bij delegatie van beschikkingsbevoegdheid het orgaan waaraan die bevoegdheid is overgedragen, die bevoegdheid als een eigen bevoegdheid uitoefent. In zoverre dient dan deze rechtsfiguur duidelijk te worden onderscheiden van het zgn. mandaat.