[Lat., loop], o. (-la of -s), term binnen het onderwijs ter aanduiding van een plan voor een gehele of gedeelte van een opleiding.
Vanaf ca.1950 treft men in de Engelse onderwijslitteratuur regelmatig de term ‘curriculum’ aan, die al snel in de Europese litteratuur werd op overgenomen. Het begrip omvat duidelijk meer dan het begrip leerplan, waarin men meestal uitsluitend een geordende beschrijving van de leerstof of leerinhouden vindt. Een curriculum omvat daarentegen gegevens over de te realiseren doelstellingen, de leerstof en de middelen die men kan gebruiken, de werkvormen (methoden) die daarbij het best aangewend worden en de evaluatie-instrumenten. Als zodanig beoogt het een instrument te zijn voor een optimale voorbereiding, uitvoering en evaluatie van het onderwijzen. Een curriculum kan betrekking hebben op een onderwijsvorm in zijn geheel, maar ook op een vakkengroep (b.v. wetenschappen) of op één vak (b.v. aardrijkskunde). Omdat het curriculum betrekking heeft op de belangrijkste onderdelen van het onderwijzen, beschouwt men het ook als een instrument om het onderwijs te vernieuwen.
Vandaar ook dat de zgn. curriculumontwikkeling beschouwd wordt als een belangrijke activiteit in het kader van de onderwijsvernieuwing. Men kan de curricula onderverdelen naar het produktmodel en het procesmodel. Het eerste gaat uit van eindtermen van kennisniveaus die bereikt moeten worden ter realisering van de onderwijsdoelstellingen; bij het tweede wordt de kennis beschouwd als middel dat de leerling ten dienste staat bij het vinden van en het oefenen met oplossingsmethoden voor problemen die hij in zijn ontwikkelingsgroei aan zichzelf stelt.
In de jaren zeventig is de term ‘verborgen curriculum’ opgekomen, waarmee bedoeld wordt de leereffecten die niet in het curriculum als plan zijn opgenomen of voorzien, maar niettemin als consequenties van het plan optreden, al naar gelang de onderwijssituatie. De werking hiervan is zó groot, dat deze de werking van het curriculum als plan in de schaduw stelt, of op zijn minst sterk doet relativeren. Er wordt dan ook steeds meer voor gepleit, het curriculumbegrip zodanig te verbreden, dat het verborgen curriculum daarin is opgenomen.
De curriculumontwikkeling en het daaraan verbonden onderzoek vormen een essentieel onderdeel van de onderwijskunde.
Litt. J.Henry, Culture against man (1966); R. Rosenthal en L.Jacobson, Pygmalion in the classroom (1968); S.Mollo, L’école dans la société (1970); J.Holt, How children fail (1970); P.Bourdieu en J.C.Passeron, La reproduction (1970); I.Illlich, De schooling society (1970); B.Bernstein, On the classification and framing of educational knowledge (in: M.Young red., Knowledge and control, 1970); H.Rasche, De functie van doelstellingen in een leerplan (in: Pedag. Studien50,1973); S.Robinsohn, Bildungsreform als Revision de Curriculumentwicklung (1973).
