Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Contradictie

betekenis & definitie

[Lat.], v. (-s), tegenspraak; logische tegenstrijdigheid.

Men onderscheidt: contradictio in adjecto als er een tegenstrijdigheid bestaat tussen het begrip van een ding en zijn eigenschap, b.v. een vierkante cirkel; contradictio in terminis, als er een tegenstrijdigheid bestaat tussen de termen van een oordeel (-subject en predikaat), b.v. ‘de cirkel is vierkant’ . Het principe van non-contradictie is één der beginselen van kennisleer en logica. Dit principe kan op verschillende wijzen geformuleerd worden b.v. dat een oordeel p en een ontkenning -,p niet tegelijk waar kunnen zijn. Sommige filosofen (b.v. Hegel) ontkennen de absolute geldigheid van dit principe. Zij zijn echter gedwongen er toch weer gebruik van te maken, want zelfs als in een systeem een bewering p tegelijk met haar ontkenning -,p geldig zou kunnen zijn, dan mag dat tegelijk waar zijn van p en -,p niet op zijn beurt worden ontkend. Men moet dus in de metataal van het systeem, d.w.z. in de taal waarin over een andere taal wordt gesproken (taalspel), weer van het principe van non-contradictie gebruik maken.

< >