(ook: cilinderlens), het extreme geval van een astigmatische lens. De beide grensvlakken zijn cilindervlakken, waarvan de beschrijvende lijnen evenwijdig aan elkaar zijn; vaak ook is het ene grensvlak een plat vlak.
Door een dergelijke lens worden de stralen van een evenwijdige bundel in één →brandlijn verenigd (→astigmatisme). Daar de lens in de richting van de beschrijvende lijnen geen brekende werking heeft, ligt de tweede brandlijn in het oneindige.